Badanie ultrasonograficzne, znane szerzej jako USG, jest jednym z najpopularniejszych, a zarazem najbezpieczniejszych i najbardziej uniwersalnych badań obrazowych. Warto dowiedzieć się, jak ono działa, jakie są jego zastosowania oraz jak się do niego przygotować.
Czym jest ultrasonografia?
USG wykorzystuje fale ultradźwiękowe do obrazowania struktur wewnętrznych organizmu. Urządzenie zwane ultrasonografem emituje te fale, które odbijają się od narządów i tkanek, a następnie są przetwarzane na obrazy widoczne na monitorze. Dzięki temu można z dużą dokładnością ocenić kształt, wielkość i stan poszczególnych narządów.
Ultrasonografia jest bezinwazyjna, nie wykorzystuje promieniowania jonizującego, a więc jest bezpieczna nawet dla kobiet w ciąży i dzieci. Jednak jej skuteczność może być ograniczona w badaniach struktur osłoniętych kośćmi lub wypełnionych powietrzem.
Najważniejsze zastosowania USG
Badanie USG znajduje zastosowanie w diagnostyce wielu schorzeń oraz monitorowaniu zdrowia pacjentów. Najczęściej wykonuje się:
- USG jamy brzusznej – ocena narządów takich jak wątroba, trzustka czy nerki,
- USG serca (echokardiografia) – badanie pracy serca – (Więcej szczegółów na temat tego badania znajdziesz w naszym artykule „Echo serca – co warto wiedzieć o USG serca?„),
- USG piersi – w diagnostyce zmian w tkance piersi,
- USG tarczycy – ocena wielkości i struktury tarczycy – (więcej szczegółów na temat tego badania znajdziesz w naszym artykule „USG tarczycy – wszystko, co musisz wiedzieć o badaniu„),
- USG Doppler – badanie przepływu krwi w naczyniach krwionośnych,
- USG ginekologiczne i położnicze – np. do monitorowania ciąży,
- USG stawów – analiza struktury i funkcji stawów,
- USG prostaty i jąder – diagnostyka schorzeń układu moczowo-płciowego – (więcej szczegółów na temat tego badania znajdziesz w naszym artykule „USG prostaty – Jak wygląda badanie, jak się przygotować i czego oczekiwać„).
Lista możliwości jest znacznie dłuższa, co sprawia, że USG stanowi jedno z podstawowych narzędzi diagnostycznych w medycynie.
Jak przygotować się do USG?
Przygotowanie do badania USG zależy od jego rodzaju. Poniżej znajdziesz wskazówki, które mogą okazać się przydatne:
USG jamy brzusznej:
- Na dzień przed badaniem zaleca się dietę lekkostrawną, unikanie produktów wzdymających i napojów gazowanych.
- Należy być na czczo przez co najmniej 6 godzin przed badaniem.
- W przypadku dzieci czas głodówki jest krótszy: 4 godziny dla dzieci 5-15 lat, 2 godziny dla dzieci w wieku 1-5 lat, 1-1,5 godziny dla niemowląt.
USG ginekologiczne lub układu moczowego:
- Pęcherz powinien być wypełniony – na godzinę przed badaniem należy wypić około 1-1,5 litra wody (dla dorosłych).
USG transrektalne prostaty:
- Zalecane jest wykonanie lewatywy na kilka godzin przed badaniem.
USG tarczycy:
- Nie wymaga szczególnego przygotowania, ale warto przynieść wyniki wcześniejszych badań hormonalnych (TSH, fT3, fT4).
USG Doppler:
- Można przyjmować stale zażywane leki, popijając je niewielką ilością wody.
Zalety USG
Dlaczego USG jest tak popularne? Oto najważniejsze powody:
- Bezpieczeństwo – brak promieniowania jonizującego sprawia, że badanie może być wykonywane często, nawet w ciąży.
- Uniwersalność – umożliwia ocenę stanu wielu narządów i tkanek.
- Bezbolesność – jest to metoda całkowicie nieinwazyjna.
- Dostępność – USG wykonuje się w większości placówek medycznych, a koszt badania wynosi od 50 do 300 zł, w zależności od badanego obszaru i lokalizacji placówki.
Czego nie da się zbadać za pomocą USG?
Choć ultrasonografia jest wszechstronna, ma swoje ograniczenia. Ultradźwięki nie przenikają przez kości, dlatego np. mózg czy struktury kostne wymagają wykonania tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego. Problematyczne może być także obrazowanie narządów zawierających powietrze, takich jak płuca czy przewód pokarmowy.
Jak przebiega badanie USG?
- Pacjent proszony jest o zdjęcie lub odsłonięcie odzieży w obszarze badanego miejsca.
- Lekarz nakłada na skórę specjalny żel, który ułatwia przewodzenie ultradźwięków.
- Głowica aparatu przesuwana jest po skórze, a obrazy narządów są widoczne na monitorze.
- Całość trwa od kilku do kilkudziesięciu minut.
Po zakończeniu badania pacjent może od razu wrócić do codziennych czynności, a wyniki otrzymuje najczęściej tego samego dnia.
Niezbędne dokumenty
Na badanie USG warto zabrać:
- dowód osobisty lub inny dokument tożsamości,
- skierowanie na badanie, jeśli jest wymagane,
- wyniki wcześniejszych badań obrazowych (np. USG, RTG, rezonansu),
- aktualną dokumentację medyczną, jeśli dotyczy badanego obszaru,
- książeczkę zdrowia dziecka – w przypadku badań pediatrycznych.
Podsumowanie
USG to bezpieczne, szybkie i wszechstronne badanie, które pomaga w diagnostyce wielu schorzeń oraz monitorowaniu stanu zdrowia. Dzięki odpowiedniemu przygotowaniu możesz uzyskać precyzyjne wyniki, które przyspieszą proces diagnozy lub leczenia. Jeśli masz skierowanie na ultrasonografię, sprawdź dostępne placówki w swojej okolicy, porównaj oferty i zarezerwuj dogodny termin.
Zespół Centrum Medyczne Wilno
Dodaj komentarz